Κυριακή 15 Ιουλίου 2012

Το σπίτι στις Λεύκες της Πάρου: Βιοκλιματική αρχιτεκτονική και όχι μόνον.

Ένα από τα πάμπολα θαυμαστά οικοδομήματα της νεότερης ιστορίας μας που βρίσκεται παρατημένο στο έλεος του χρόνου. Το σπίτι στις Λεύκες της Πάρου, ανήκει σε ιδιώτες που το έχουν εγκαταλείψει, για τους δικούς τους λόγους. Και έχει την ίδια μοίρα με πολλά άλλα πανέμορφα έργα της λαικής αρχιτεκτονικής των τελευταίων πέντε αιώνων που καταρρέουν μπροστά στα μάτια μας, μέρα με την ημέρα, ενώ εμείς συνεχίζουμε να τα αγνοούμε.

Κτήρια που αποτελούν όλα λαμπρά παραδείγματα αυτού που τα τελευταία χρόνια αποκαλείται διεθνώς 'βιοκλιματική αρχιτεκτονική'. Αλλά όχι μόνο. Εκτός από την απέραντη σοφία που βρίσκεται ενσωματωμένη στους τρόπους με τους οποίους ρύθμιζαν την σχέση τους με τις κλιματικές συνθήκες, είναι επίσης λαμπρά παραδείγματα μιας αισθητικής που συνυπολογίζει το ανθρώπινο μέγεθος, την ένταξη του ανθρώπου σε ευρύτερα σύνολα, την εξάρτησή του από το φυσικό περιβάλλον που τον αγκαλιάζει και τον τροφοδοτεί, αλλά που επίσης μπορεί να τον καταστρέψει άν οι δικοί του νόμοι δεν γίνουν σεβαστοί.

Υπάρχει ένα αίτημα προς την πολιτεία, που χρόνια προσπαθώ να διοχετεύσω προς αυτήν, αλλά 'τα αυτιά της' φαίνεται να είναι ή  βουλωμένα ή δυσλειτουργικά: Να βρεθεί κάποιος τρόπος, τα μνημεία αυτά, να μην καταρρεύσουν, αλλά να αξιοποιηθούν. Γιατί μπορούν να αξιοποιηθούν με χίλιους τρόπους. Και να προσφέρουν στην τοπική οικονομία, στον πολιτισμό, στον τουρισμό, στην έρευνα.  Η πολιτεία, βαρύκοη παλιότερα, πάσχουσα από βαρύ νόσημα, ίσως θανατηφόρο, τώρα, αδυνατεί να ακούσει, αδυνατεί να ανταποκριθεί. Και ο χρόνος κυλάει αμείλικτος πάνω στις απαλές άσπρες επιφάνειες, διεκδικώντας να τις μετατρέψει σ' αυτό που ήταν κάποτε: Σωροί από πέτρες.


Πώς θα μπορούσε να βοηθήσει η πάσχουσα πολιτεία; Με τρόπους ποικίλους: Με νομοθετήματα που θα έδιναν στο δημόσιο δικαίωμα λόγου σχετικά με την συντήρηση και αξιοποίηση των οικημάτων αυτών, με χρηματοδότηση από ευρωπαϊκά προγράμματα (ναι, ναι, αυτά που δεν μπορούμε να 'απορροφήσουμε' εδώ και κάποιες δεκαετίες), με προσανατολισμό κάποιων σχετικών πανεπιστημιακών προγραμμάτων προς αυτήν την κατέυθυνση (μελέτη, καταγραφή, ανάδειξη μνημείων του νεότερου πολιτισμού), με την ίδρυση ακόμα - ακόμα ενός λιτού φορέα 'συντήρησης, ανάδειξης και αξιοποίησης μνημείων της νεότερης ιστορίας μας'...

Στη Μεγάλη Βρεττανία, και σε πολλές άλλες χώρες της Ευρώπης των εταίρων μας, κτήρια με πολύ μικρότερη αισθητική και λειτουργική αξία, είναι διαμορφωμένα ως τόποι επίσκεψης για τουρίστες και πληρώνει κανείς εισιτήριο για να τα δει από κοντά. Εμείς, τα αφήνουμε στην τύχη τους. Όσα απ΄αυτά δεν έχουμε ήδη κατεδαφίσει ... Αντιθέτως πάντα βρίσκαμε λεφτά για τεράστιους αυτοκινητόδρομους, για απίστευτου μεγέθους τσιμεντοστρώσεις, και για πάσης φύσης 'μπαζώματα' ποταμών, θαλασσών, κ. α.





2 σχόλια:

  1. Εξαιρετική η ματιά που ρίχνεις στον τόπο γύρω σου καθώς και η ευαισθησία με την οποία προσεγγίζεις το αυτονόητο. Παρόμοια σκεφτόμουν χθες το πρωί(19/7/2012), όταν άκουσα οτι σε πρωτοσέλιδα κείμενα εφημερίδων, εκπέμπεται S.O.S. για το κοιμητήριο-υπαίθριο μουσείο της Ερμούπολης Σύρου, μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Δυστυχώς το σπίτι που φαίνεται στις φωτογραφίες δεν είναι το μοναδικό που έχει εγκαταλειφθεί από ιδιώτες και από την ίδια την Πολιτεία. Κρίμα, τόσο γιατί οι αρχαίοι πρόγονοί μας έβαλαν τις βάσεις της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής (ηλιακό σπίτι του Σωκράτη κ.λπ.), όσο και γιατί η χώρα μας διαθέτει τις κατάλληλες κλιματολογικές συνθήκες για την εφαρμογή αυτής τηε αρχιτεκτονικής.

    ΑπάντησηΔιαγραφή